Szekspir ciągle żywy – prof. Jacek Fabiszak na Ostrowieckich Spotkaniach Szekspirowskich *

W Ostrowcu Świętokrzyskim rozpoczęły się 25 kwietnia 2025 roku XIII Ostrowieckie Spotkania Szekspirowskie organizowane przez Instytut Kultur i Języków tamtejszej Akademii Nauk Stosowanych im. Józefa Gołuchowskiego. 25 kwietnia 2025 roku odbyło się spotkanie z dr. hab., profesorem Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu Jackiem Fabiszakiem, które poprowadził dr Paweł Kaptur z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach.

Doktor Paweł Kaptur i prof. Jacek Fabiszak. Fot. Krzysztof Krzak

Prof. Jacek Fabiszak na co dzień jest kierownikiem z Zakładu Badań nad Tekstami Kultury Wydziału Anglistyki poznańskiego uniwersytetu, którego jest absolwentem. Pracę magisterską pisał na temat Christophera Marlowe’a, ale już doktorat i praca habilitacyjna związane były z autorem „Romea i Julii” – ta ostatnia nosiła tytuł „Shakespeare w Polskiej Telewizji. Studium przedstawień szekspirowskich w formacie Teatru Telewizji”. Obszar jego zainteresowań naukowych stanowią m.in. teoria dramatu, dramat elżbietański i Szekspir na ekranie.

Podczas niezwykle ciekawej prowadzonej w stosunkowo swobodnej formule poruszono wiele wątków dotyczących życia i twórczości sławnego Stradfordczyka. Rozstrzygnięto właściwie definitywnie wątpliwości pojawiające się systematycznie od dłuższego czasu, czy Szekspir naprawdę istniał. Panowie stwierdzili, iż jest wiele dowodów na jego istnienie i działalność. Nie tylko literacką, którą traktował jako oboczną w stosunku do prowadzonego przezeń biznesu (był rękawicznikiem, prawdopodobnie pożyczał też pieniądze na procent). Inne tematy spotkania w ostrowickiej ANS to m.in. obecność Szekspira we współczesnej kulturze masowej, rozwój „turystyki szekspirowskiej”, wpływ autora „Hamleta” na rozwój nowoczesnego języka angielskiego (prawdopodobnie takie wyrażenia jak naga prawda, najwyższy czas, fair play zawdzięcza mu nie tylko angielszczyzna).  

Profesor Jacek Fabiszak. Fot. Krzysztof Krzak

Istotnym elementem rozmowy były też polskie tradycje wystawień sztuk Szekspira, który naprawdę popularnym stał się nad Wisłą w XIX wieku. Profesor Jacek Fabiszak stwierdził, że o ile w polskim kinie Szekspir właściwie nie istniej, o tyle w teatrze mamy „fantastyczne tradycje wystawiania jego sztuk”, także w Teatrze Telewizji. Profesor wspominał znakomitą telewizyjną realizację dyplomu PWST „Zimowej opowieści” (jego ulubionej sztuki) w reżyserii Zofii Mrozowskiej z Grażyną Szapołowską i Marcinem Trońskim w rolach głównych z 1977 roku. Za najwybitniejszego inscenizatora sztuk Szekspira Fabiszak uważa Jana Klatę, chwalił jego musical „Romeo i Julia” we wrocławskim Capitolu czy „Sen nocy letniej” w poznańskim Teatrze Nowym. Popularność i stałą obecność Szekspira na scenach profesor Fabiszak wyjaśniał następująco: - Moc Szekspira zasadza się na tym, że jego dzieła dają się łatwo przystosować do kolejnych pokoleń, kolejnych czasów, dlatego są używane do tego, by mówić o tym, co się dzieje tu i teraz na całym świecie.

Spotkanie z prof. Jackiem Fabiszakiem było też kolejnym w ramach projektu Akademickich Spotkań z Kulturą.  

* Relacja powstała dla portalu "Teatr dla Wszystkich", gdzie została opublikowana 26.04.2025 r.